Dev Projelerin, Dev Maliyetleri Sayıştay Raporunda: Sıhhat Bakanlığı da Nasibini Almış!

www.sbb.gov.tr

www.sbb.gov.tr

www.sbb.gov.tr

Sözcü’den Erdoğan Süzer haberine göre, Sayıştay’ın 2020 yılı taslak raporunda yer alan bilgiye nazaran, kamu özel işbirliği (KÖİ) formülüyle yaptırılan Bilkent Şehir Hastanesi yerleşkesi içinde yer alan Sıhhat Bakanlığı Binası’nın maddelere karşıt olarak projeye dahil edildi.

Habere nazaran, taslak raporda yer alan eleştirel tespitler kamuoyuna açıklanan temel rapora konulmadı. Raporda, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’nın makamının bulunduğu hizmet binası için hastaneyi işleten şirkete her yıl kullanım bedeli olarak kira ödendiği belirtilirken, mecburî hizmet olarak belirtilen bina ve arazi, harikulâde bakım ve tamir, ortak, mefruşat, merkezi yardım masası ile yer ve bahçe bakım üzere hizmetler için de ödeme yapılıyor.

CHP Balıkesir Milletvekili Dr. Fikret Şahin tarafından yapılan açıklamada, Sıhhat Bakanlığı’nın hizmet binası olarak kullandığı binanın aslen, Bilkent Entegre Sıhhat Yerleşkesi’ndeki hastanelerdeki hastaların refakatçileri için otel olmasının planlandığını lakin daha sonra binanın bakanlık binasına dönüştürüldüğünü belirtti. Bakanlık binası için döviz bazlı kira ve hizmet bedeli ödenmesinin ise kanunlara ters olduğunu açıklayan Şahin, Meclis’e sunduğu soru önergesinde bugüne kadar yapılan ödemelerin ne kadar olduğunun kamuoyuna açıklanmasını istedi.

Girişte bahsettiğimiz KOİ projelerinin bir modeli olan, Yap-İşlet-Devret (YİD) modeli ile yapılan 4 otoyol, bir tünel ve 3 köprünün toplam maliyetinin 22 milyar 215 milyon 713 bin dolar olduğu açıklandı. Bu projelerde kamuya periyot gerçekleşene kadar, 59 milyar 747 milyon 817 bin dolar geçiş garantisi ödenecek. Kısaca 22,2 milyar dolar maliyetli 8 proje için Hazine, 37,5 milyar dolar fazladan ödeme yapacak. 

Sözcü’den Emin Özgönül’ün haberine göre, CHP Zonguldak Milletvekili ve TBMM KİT Komitesi üyesi Deniz Yavuzyılmaz, Sayıştay raporlarındaki sayıları şu halde kıymetlendirdi: 

8 proje, %169 ve 2,69 kat daha kıymetli olurken, bu fark ile 8 proje yerine 24 otoyol, köprü ve tünel inşa edilirdi. Üstelik bu projelerde müteahhidin yurt dışından temin ettiği krediye de devlet kefil oluyor.

1915 Çanakkale Köprüsü da­hil Çanakkale-Malkara Otoyo­lu’nun maliyeti 3 milyar 159 milyon 721 bin 36 Euro’yu buluyor. 2034’te işletmesi devlete geçecek olan projede köprüden günlük 45 bin araç geçiş garantisi verildi.

2030 yılında kamuya geç­mesi planlanan 445 milyon 521 bin 627 Euro maliyetli Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu’na günlük 35 bin araç geçiş, toplamda da 541 milyon 301 bin Euro’luk gelir garantisi verildi.

Temas yolları ile bir­likte toplam 351 kilometre uzunluğundaki Ankara-Niğ­de Otoyolu, 2035 yılında kamuya devredilecek. 1 mil­yar 462 milyon 628 bin 902 Euro maliyeti olan projede hala eksiklikler bulunuyor.

İstanbul’daki Avrasya Tüneli, 2042 yılında kamuya geçecek. 1 milyar 239 milyon 863 bin dolar maliyete sahip projeye verilen günlük araç geçiş garantisi 68 bin ve bu tutmamasına karşın her yıl bu sayı artıyor.

Osmangazi Köprüsü ve Gebze-Orhangazi-İzmir Oto­yolu, 2036 yılında kamuya devredilecek. 6 milyar 312 milyon 392 bin 47 dolar maliyete sahip projede hem köprüden hem de otoyoldan geçiş garanti sayısı tutmuyor.

Yavuz Sultan Selim Köp­rüsü ve Odayeri-Paşaköy Otoyolu projesi 3 milyar 456 milyon 244 bin 239 do­larlık maliyete sahip. Köp­rüden geçiş garantisi yıllık 49 milyon adet lakin bunun yarısına dahi ulaşılamıyor.

Kuzey Marmara Otoyolu Kınalı-Odayeri kısmının mali­yeti 2 milyar 72 milyon 257 bin 9 dolar. 2030 yılında kamuya dönemi planlanan projenin uzunluğu ilişki yolları dahil 80 kilomet­reyi buluyor. İşletme mühleti 4 yıl 9 aydan 12 yıl 4 aya çıkarılan projede garantiler de tutmuyor.

Kuzey Marmara Otoyolu Kurtköy-Akyazı kesitinin işletmesi 2029 yılında devlete geçecek. 3 milyar 661 milyon 656 bin 404 dolar maliyeti olan projenin araç geçiş garanti sayıları işletmeci şirket lehine artırıldı.

CHP Zonguldak Milletvekili Yavuzyılmaz, verdiği 2 örnek ile garantili projelerin durumunu şöyle açıkladı: 

Devlet, Tokat Havalimanı’nı 25 milyon Euro’ya mal etti. Zafer Havalimanı’nı ise müteahhit 50 milyon Euro’ya yaptı. İkisi de yılda 2 milyon yolcu kapasiteli ve tıpkı büyüklükte. Tokat’ta garanti yok ve Hazine’den para çıkmıyor. Zafer’de ise geçen yıl 1 milyon 317 bin garanti vardı, 11 bin yolcu geldi.