Neden Anne Babalarımızdan Daha Çok Çalışmak Zorundayız?
Dünya nüfusunun yaşlanması, doğum oranlarının azalması ve toplumsal güvenlik sistemlerinde oluşabilecek problemlere karşılık, emeklilik yaşının yükseltilmesi planları; bizi, evvelki jenerasyonlardan daha çok çalışmak zorunda mı bırakacak?
Kaynak: Dünya Ekonomik Forumu
Kimse mutlu değil!
Çin, ülkenin yasal emeklilik yaşını ‘kademeli olarak yükseltme’ planı yapıyor. Bu Plan birçok farklı görüşteki insanı tek bir niyet çatısı altına topladı: Kimse bundan şad değil!
Çin, yaşlanan nüfusu desteklemek ismine emeklilik sistemini desteklemek için kâfi sayıda çalışan nüfusa sahip olamayabileceği gerçeğine tahlil arayan tek ülke değil!
Türkiye de örneklerin içinde
Dünyada refah düzeyi en yüksek ülkelerin ortasında olan OECD’nin 38 üyesinin yarısında fazlasında, bir projeksiyona nazaran, emeklilik yaşı, şu periyot işgücünde bulunan gençlerin emeklilik vakti geldiğinde yükselmiş olacak.
Bu hususta daha sert örnekler de var. Türkiye’de genç erkekler 2020 yılı prestijiyle 52 yerine 65 yaşında emekli olabilirken, Danimarka’da dedesi 65,5 yaşında emekli olan erkekler 74 yaşına kadar beklemek zorunda kalabilir.
Mart ayında Çin’in doğu eyaletlerinden birinde yaşayanlar istekli olarak gecikmeli emeklilik müracaatında bulunarak mevcut emeklilik yaşını yükseltmek için birinci adımını attı. Çin’de erkekler 60, beyaz yakalı bayanlar 55, mavi yakalı bayanlar ise 50 yaşında emekli olabiliyor.
Hayat uzuyor
assets.weforum.org
2015-2020 devrinde ülkeye nazaran erkekler için kalan ömür beklentisi ile 2060-2065 için varsayımları de içeriyor.
Pekala, neden bu çeşitten düzenlemeler yapılıyor?
İnsan hayatı daha uzun ve daha konforlu hale geldi. Beşerler finansal olarak rahatladıkça, gelecekteki işgücü için daha az çalışan üretiyor üzere görünüyorlar.
Doğum oranları dünyanın pek çok yerinde düşüşte. Bir çalışma gösteriyor ki; global nüfus 2064’te tepe yapacak, akabinde 36 yıl içinde yaklaşık 1 milyar azalacak.
Pandemi öncesinde de dünyada yoksulluğu azaltma tarafında ilerleme kaydedilirken, global orta sınıfa her yıl yaklaşık 50 milyon insan ekleniyor.
Bu durum şu anda bir otomobil yahut iPhone almak istiyorsanız âlâ bir şey
Fakat gelecekte tansiyon ilacı yahut dayanaklı hayat merkezinde gezinmek için scooter satın almayı düşünüyorsanız, değil.
‘OK boomer’, emekliliğin tadını çıkar!
Kimi insanların çalışma çağında emeklilik planlarına yaptıkları yatırımın genel olarak azalması ve yapılan yatırımın uzun çalışma hayatının akabinde sürecekleri hayatı desteklemek için yetersiz kalması riski var.
Bizden evvelki jenerasyonlarda bu daha kolaydı. Refah yaratan varlıkları bizlere göre daha ucuz elde edebiliyorlardı.
Emeklilik kavramı nereden geliyor?
‘Emeklilik’ kavramı çok eski değil. Ortaya çıkışı, insan ömrünün 40 yıldan daha az olduğu vakitlerde dünyaya gelen 19’uncu yüzyıl Alman Şansölyesi Otto von Bismarck tarafından olduğu söylenir.
Çin’in çocuk siyasetleri
1960’lı yıllara gelindiğinde, sendikalar ABD’de araba çalışanlarını 60 yaşında toplumsal yardımlar ile emekli olmaya teşvik ediyordu. Endüstrileşmiş dünyada ortalama emeklilik yaşı düşüşe geçmişti. Bu düşüşe rağmen onlarca yıl süren ekonomik büyümenin tepesindeyken Çin, 1980’de tek çocuk siyasetini uygulamaya koydu.
100 yaşında emekli olmak!
Çin üzere diğer yerlerde de beşerler daha uzun yaşamaya başlarken, nüfusta emeklilerin tartısı da arttı. 2016 yılında Çin, tek çocuk siyasetinden vazgeçti. Geçen yıl, ise ülkede son 60 yılın en yavaş nüfus artış oranı görüldü. Çin’de doğumda beklenen hayat mühleti, 2000’lerin birinci 20 yılında 71’den 77’ye yükselirken, Japonya’daki üzere 85 olmasa da bu yüksek bir artış olarak görülüyor.
Hayat beklentisinde düşüşlere karşın, ABD’de de yaşlanan bir işgücü olduğu gözden kaçmıyor. Örneğin geçen ay Ulusal Park’lara kendini adamış bir korucu, 101 yaşına girmeden yalnızca birkaç ay evvel emekli oldu.
ABD’de emeklilik
nypost.com
ABD’de ileri yaşta çalışma hayatı içinde olanların şu anda fizikî bağlamda ‘şaşırtıcı derecede’ zorlayıcı ve yaralanma riskine rağmen misyonlarını yerine getirdiklerini gösteren bir araştırma var. Nispeten düşük fiyatlı işlerde, örneğin fast food restoranlarında çalışan 65 yaş üstü Amerikalıların sayısında ise artış görülüyor.
Brookins’e nazaran, ABD’de Mart 2021’de yapılan bir çalışmada, ülkede en yüksek fiyatlı çalışanların %90’ının, patron sponsorluğunda bir emeklilik planına erişebildiği, en düşük fiyatlı işlerde çalışanlarda ise bu oranın %30 olduğu görüldü. Bu sorunu çözmenin bir yolu da ‘otomatik’ ferdî emeklilik hesaplarının artırılmasından geçiyor.
Kraliçe de hala çalıştığına nazaran
Birleşik Krallık’ta emeklilik yaşı 65’ten 66’ya yükseltilmesi ile refah seviyesi daha düşük olanların daha uzun müddet çalışmaya devam etmek zorunda kaldığı ve 65 yaşında çalışan bayan sayısının da rekor seviyeye ulaştığı görüldü.
Güncelleme mecburilik
Max Planck Toplumsal Hukuk ve Toplumsal Siyaset Enstitüsü Yöneticisi Axel Börsch-Supan, emeklilik yaşının, ömür beklentisiyle bağlı olmasının bir ‘zorunluluk’ olduğunu ve bu göstergenin modasının geçmediğini belirtiyor ve şöyle söylüyor:
Hiçbir siyasi mevzu emeklilik kadar dikkatli bir halde ele alınmıyor.
The Times Raconteur tarafından hazırlanan ‘Ne vakit emekli olacaksın’ başlıklı bir infografikte bulunan kısımlarda “Seçilmiş OECD ülkelerinden bir kişinin işgücünden ayrıldığı ortalama yaş”
res.cloudinary.com
Ortalama global doğurganlık oranları
res.cloudinary.com
İngiltere’de 65 yaş üstü nüfus projeksiyonu
res.cloudinary.com
22 yaşında istihdamın içinde yer alan erkekler için emeklilik yaşı göstergesi (Mavi 2020’deki durum, sarı gelecekteki durum)
res.cloudinary.com
Kaynak: https://onedio.com/haber/neden-anne-babalarimizdan-daha-cok-calismak-zorundayiz-1067410
