Muhtemel Büyük İstanbul Zelzelesi Hakkında Hangi Uzman Ne Düşünüyor?

İlk depremin şokunu henüz atlatamayan Hatay’da meydana gelen depremler yüzünden vatandaşlar bir kez daha korku dolu anlar yaşandı. Binaların yıkılmasına neden olan sarsıntıda maalesef ki can kayıpları da oldu.

Peki büyük İstanbul depremi hakkında hangi uzman ne söyledi?

Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerin ardından sıkça ekranlarda yer alan Prof. Dr. Celal Şengör Marmara bölgesinde en az 7 büyüklüğünde deprem beklendiğini dile getirdi.Şengör, “Depremin süresinin iki dakika olabileceğini düşünüyoruz, Şiddeti 9’a çıkabilir. Fay Silivri’den Büyükçekmece’ye kadar kırılırsa korkulacak bir durum olmaz ancak kırılma Gebze açıklarına kadar uzanırsa 7.5 büyüklüğünde deprem üretir.” ifadelerini kullandı.

”Nasıl 3 gün önce ‘Maraş’tan endişe ediyoruz’ diye yazdıysam aynı şekilde İstanbul’dan endişe ediyorum.” ifadeleriyle dikkat çeken Prof. Dr. Naci Görür “Depremin süresi 40-60 saniye. Eğer Marmara fay sistemi doğudan batıya bir kerede kırılırsa, depremin büyüklüğü 7.6 olur” tezini savundu. 

Aynı zamanda durumun iyi olmadığının altını çizen Görür ”Bilimsel bütün araştırmalar, İstanbul’da zamanın gelmekte olduğunu gösteriyor.” açıklamasında bulundu.

Marmara Denizi içerisinde 240 ile 510 yıl arası kırılmayan dört fay parçası bulunduğunu belirten Yaltırak, ”Bunlardan en riskli olanı ve kırılmasını öngördüğümüz fay hattı Osmangazi Köprüsü’nün olduğu yerden başlayıp, İmralı Adası kuzeyine uzanan 110 kilometrelik 7.6 büyüklüğüne ulaşma potansiyeli olan doğu Marmara hattı.” dedi.

Ayrıca Prof. Dr. Cenk Yaltırak ifadelerine şu açıklamaları da ekledi: ”Bize göre kırılma tarihsel verilere göre 1509’da olduğu gibi doğu Marmara segmenti üzerinde olacak. Bu durumda, Marmara Ereğlisi ile İzmit Körfezi arasındaki alanda, İstanbul, Yalova, Bursa illerinde ağır hasarlar oluşur”

”Celal genellikle büyük deprem taraftarıdır, deprem üzerine halüsinasyonlar görür. Sürekli olarak uçlarda durur.” sözleriyle gündem olan Prof. Dr. Ahmet Ercan da kendi tezini savundu:”Türkiye tamamen göçer. Zaten biz bu kurguyu İstanbul için hazırlıyorduk. Marmara’nın çevresinde 25 milyon kişi yaşıyor. Marmara’da olan her deprem 150 kilometre uzağı etkiliyor. Bu bir Kuzey Marmara depremidir. Etkileyeceği en büyük alan İstanbul olacaktır. Çünkü deprem gören alan 160 bin kilometrekare iken İstanbul’un yüzey alanı, yerleşim alanı 5 bin kilometre karedir. Şimdi 160 bin kilometre karede kilometrekare başına 125 kişi düşüyordu deprem bölgesinde ve oradaki ölüm sayısı şu anda 41 bin kişi ve 87 milyar dolarlık bir kayba neden oldu.”

”Kuzey Marmara’da olacak bir depremde İstanbul’un kilometre kare başına düşen kişi yoğunluğu 3 bin kişidir. Ve ondan sonra katlanarak gitmiştir. İstanbul’da kilometre kare başına düşen konut sayısı 340’tır. Deprem olan yerde 25 yapı vardı. İstanbul’da 340, yaklaşık 7 katı falan var İstanbul’da. Dolayısıyla İstanbul’da ne olur olayını daha fazla konuşmaya gerek yok. Orana baktığınız zaman korkunç bir durum ortaya çıkıyor.’

Prof. Dr. Okan Tüysüz olası İstanbul depremi için ”En kötü senaryoda depremin şiddeti 7,5… Bu senaryolar insanları korkutmak için değil, tedbir almak için… Afet olacak yerde nüfus ve bina yoğunluğu artırılmaz. Keşke 1999 sonrasında bu yoğunluğu azaltsaydık. İstanbul’da durum kabul edilebilir değil” ifadelerini kullandı.Tüysüz aynı zamanda“Ölçümler Marmara Denizindeki kuzey Anadolu fayı parçasının yılda ortalama 2 santim kadar hareket ettiğini gösteriyor. Marmara 7 ve daha üzeri bir depreme gebedir. Bu deprem Marmara içerisindeki kuzey Anadolu fayından kaynaklanacaktır. Büyük olasılıkla da Silivri-Adalar arasında bir noktada meydana gelecektir. Bu depremin nerelerde ne kadar etkili olabileceği konusunda da yapılmış çok sayıda çalışma var açıklamalarında da bulundu.

Doç. Dr. Doğan Kalafat’ın görüşü ise şu şekilde: ‘Bu kırılmayan alan bir şekilde kırılarak enerjisini boşaltacak ve büyük bir deprem meydana gelecek. Büyüklük 7.1, 7.2 olabilir ama yine de büyük bir deprem. 2030’lu yıllara kadar yüzde 64 olasılık, 2050’li yıllara kadar yüzde 75 olasılık, 2090’lı yıllara kadar yüzde 95 olasılıkla bu deprem olacak. Ama bu hiçbir zaman 2090 yılında bu deprem kesinlikle olacaktır anlamına gelmiyor.’ 

Deprem uzmanlarından Prof. Dr. Şerif Barış, gündemden düşmeyen İstanbul depremi hakkında “6.7 veya 6.8’lik depremde kaos, kargaşa, yıkım ve ölümlere sebebiyet verir. Her hafta depremi gündeme getirip, risk yüzde 64 demek doğru bir söylem değil. Sürekli İstanbul’a odaklı konuşulması da üzücü. Güney Marmara’da, Bursa ve Yalova’yı çok ciddi etkileyecek faylar bulunuyor” görüşünü ifade etti.

Yaptığı radikal açıklamalarla gündem olan Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, ‘Büyük İstanbul Depremi’ fikrini ortaya atan ABD’li jeofizik uzmanı Ross Stein dahi hatalı açıklamalarını kabul edip, 6.5 şiddetinde bir depremin o da ancak yüzde 1-2 ihtimalle olabileceğini ifade ediyor ancak Türkiye’deki bazı profesörler ilk açıklamayı baz alıp bu yeni açıklamaları görmezden geliyorlar’ ifadeleriyle uzun süre konuşuldu. Birçok uzmanın aksine tezler savunan Üşümezsoy ‘Bu fay bahsedilen kadar büyük bir deprem üretmez çünkü çok sığ. Derinlik 7 km. Fakat orada fay iki parça, birbirleriyle bağlantılı değil, atlamış faylar. Dolayısıyla bunlar bir seferde kırılmaz. İkinci fay dediğimiz Büyükçekmece-Yeşilköy arasındaki fay aktif değil’ dedi.