Dizi & Film

Hoşluk ve Kaos Bir Arada! Sanatın ve Anlatının Harmanlandığı En Uygun Deneysel Belgeseller

Merhabalar. Şimdiye kadar yapılmış ilk filmler belgesellerdi: Bir kamera aracılığıyla çekilen, var olduğu şekliyle gündelik hayatın tasvirleri. Yıllar içinde popülerlik kazanmış olsalar da, belgesellerin etkisi ve önemi hâlâ yeterince takdir edilmiyor. Gişe rekorları kıran herhangi bir Hollywood filmi kadar titizlikle inşa edilmiş olsa da durum böyle. Bu içerikte güzelliğin ve kaosun bir arada bulunduğu en iyi deneysel belgeselleri listeledim.

İzlemeniz dileğiyle.

1. Koyaanisqatsi (1982)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 0 jp3WvfzO

Geleneksel bir olay örgüsü olmayan, ustalıkla fotoğraflanmış fenomenlerden oluşan bir koleksiyon oluşan belgeselde, görüntüler doğaya, insanlığa ve aralarındaki ilişkiye odaklanıyor.

Yönetmen: Godfrey Reggio

Oyuncular: Edward Asner, Pat Benatar, Jerry Brown

2. F for Fake (1973)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 1 T9lRLb1g

Film, dolandırıcılık ve sahtekarlık hakkında bir belgeseldir. 1974’te piyasaya sürülen film, Elmyr de Hory’nin profesyonel bir sanat sahtecisi olarak kariyerine ışık tutuyor.

Yönetmen: Orson Welles

Oyuncular: Orson Welles, Oja Kodar, François Reichenbach

3. Lessons of Darkness (1992)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 2 SvLV5vVi

Bu film, Kuveyt petrol sahalarının alevler içindeki felaketini çok az anlatımla ve röportajsız araştırıyor. Yabancı bir gözlemcinin bakış açısıyla 16 milimetrelik bir filmde belgesel tarzında çekilen film, bağlamından koparılmış ve arazinin dehşet verici tuhaflığını yansıtıyor.

Yönetmen: Werner Herzog

Anlatıcı: Werner Herzog

4. Leviathan (2012)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 3 zqrhRwa3

Kuzey Atlantik’te çekilmiş ve ticari balıkçılık endüstrisine odaklanan bir belgeseldir. Film yapımcıları, filmin çekimleri sırasında GoPro kameraları kullandılar ve yirmi saatlik vardiyalarda çalıştılar.

Yönetmen: Lucien Castaing-Taylor, Verena Paravel

Oyuncular: Brian Jannelle, Adrian Guillette, Arthur Smith

5. Sans Soleil (1983)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 4 dgzUIhUH

Bir kadın, deneyimli bir dünya gezgininin çağdaş Japonya’ya odaklanan düşünceli yazılarını anlatıyor. Belgesel, Japonya’nın gündelik hayatına ve insan hafızasının hatırlama eğilimi konularına değinir.

Yönetmen: Chris Marker

Oyuncular: Amilcar Cabral, Florence Delay, Arielle Dombasle

6. Samsara (2011)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 5 IGzL5mUk

Beş kıtada yirmi beş ülkede yaklaşık beş yıl boyunca ve yetmiş milimetrelik bir filmle çekilen Samsara, bizi kutsal toprakların, afet bölgelerinin, endüstriyel komplekslerin ve doğa harikalarının çeşitli dünyalarına taşıyor.

Yönetmen: Ron Fricke

Oyuncular: Balinese Tari Legong Dancers, Ni Made Megahadi Pratiwi, Puti Sri Candra Dewi

7. Cameraperson (2016)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 6 AVRlGURb

Kamera arkasındaki rolünü ifşa eden Kirsten Johnson, dünya çapında onlarca yıldır çektiği geniş görüntü hazinesini ekranlara yansıtıyor. Belgeselde ortaya çıkan ise görsel olarak cesur bir anı ve kameranın gücünün aydınlatıcı bir sorgulamasıdır.

Yönetmen: Kirsten Johnson

Oyuncular: Kirsten Johnson, Aisha Bukar, Eric W. Davis

8. Sleep Has Her House (2017)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 7 ayAKhkDO

Çığlıkların gölgesi tepelerin ötesine tırmanıyor. Daha önce oldu. Ama bu son olacak. Son birkaç kişi bunu hissederek ormanın derinliklerine çekilir. Gölgeler geçip giderken karanlığa, toprağa doğru haykırırlar. Filmde ne oyuncu ne de diyalog vardır.

Yönetmen, yazar: Scott Barley

9. Symbiopsychotaxiplasm: Take One (1968)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 8

Film yapımcısı William Greaves, kurgusal bir drama için oyunculuk öğrencilerini seçerken, aynı zamanda sahne arkası dramasını da çekiyor. Film, kameraların varlığıyla engellenmemiş saf gerçekliği yakalamaya ve incelemeye çalışmıştır.

Yönetmen: William Greaves

Oyuncular: Patricia Ree Gilbert, Don Fellows, Jonathan Gordon

10. Chronicle of a Summer (1961)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 9 7ylDGb7w

Sıradan Parislilerin günlük yaşamları hakkında cinéma vérité tarzında yapılmış belgeselin çekimi, Rouch ve Morin’in kamera karşısında içtenlikle oynamanın mümkün olup olmadığını tartışmasıyla başlar. Daha sonra, gerçek hayattaki bireylerden oluşan bir kadro tanıtılır ve film yapımcıları tarafından Fransız toplumu ve işçi sınıfının mutluluğu ile ilgili konuları tartışmak üzere yönlendirilir.

Yönetmen: Edgar Morin, Jean Rouch

Oyuncular: Angelo, Nadine Ballot, Catherine

11. Voyage of Time: Life’s Journey (2016)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 10 iRcp5DZe

Gezegensel geçmişimize bir keşif ve gelecekte insanlığın yerini aramak konulu belgesel, Cate Blanchett’in anlatımıyla sunuluyor. Filmin bilinen evrenin doğum ve ölümünün bir incelemesi olduğu söyleniyor.

Yönetmen: Terrence Malick

Oyuncular: Cate Blanchett (ses), Jamal Cavil, Maisha Diatta

12. As I Was Moving Ahead Occasionally I Saw Brief Glimpses of Beauty (2000)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 11 THRXYXKi

Yönetmen Jonas Mekas, 30 yılı aşkın özel ev filmi çekimlerinden uzun metrajlı bir anlatı oluşturarak kişisel hayatına samimi bir bakış sunuyor. Filmde gösterilen olaylar, doğum günleri ve piknikler gibi şeylerin yanı sıra çocuklarının ilk adımları gibi daha önemli kişisel olaylardır.

Yönetmen: Jonas Mekas

Oyuncular: Jonas Mekas, Jane Brakhage, Stan Brakhage

13. Man with a Movie Camera (1929)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 12 rrnX11Zl

Bir adam, omzunda asılı bir kamerayla bir şehri dolaşıyor ve şehir hayatını göz kamaştırıcı bir buluşla belgeliyor. Vertov’un uzun metrajlı filmi, 1920’lerin sonlarında Moskova, Kiev ve Odesa’daki kentsel yaşamı anlatıyor. Şafaktan gün batımına kadar Sovyet vatandaşlarını iş başında, oyun oynarken ve modern hayatın makineleriyle etkileşim içinde gösteriyor.

Yönetmen: Dziga Vertov

Oyuncular: Mikhail Kaufman, Elizaveta Svilova

14. London (1994)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 13 kacjGsK1

Paul Scofield tarafından anlatılan Londra’da ilham verici bir hikaye var karşımızda. Belgesel, John Major’ın başbakan olarak seçilmesini, tekrarlayan IRA bombalamalarını, ‘Kara Çarşamba’ Avrupa parasal krizini ve ‘Windsor hanedanının düşüşünü’ gören on iki aylık bir süre içinde Londra’nın bir fin-de-siècle kişisel portresini yansıtır.

Yönetmen: Patrick Keiller

Oyuncular: Paul Scofield (ses), John Major, Norma Major

15. Fata Morgana (1971)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 14 G2PKDEGO

Belgesel, Sahra Çölü’nde ve çevresinde çekilmiş, yalnızca sözlü bir yaratılış efsanesi ve Leonard Cohen’in şarkılarının eşlik ettiği görüntülerden oluşuyor. Filmin çekimlerine Kasım 1968’den Aralık 1969’a kadar 13 aylık bir süre boyunca arada bir devam edildi ve görüntülerin çoğu, sonunda nasıl kullanılacağına dair çok az fikirle Afrika’da çekildi.

Yönetmen: Werner Herzog

Oyuncular: Lotte Eisner (ses), Eugen Des Montagnes, James William Gledhill

16. Labyrinth Ion (2022)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 15 n3DpmK3r

Bir akşam, bir sokak lambasının ışığı altında, hiçbir şeyden şüphelenmeyen bir mahallede, hem mikroskobik hem de kozmik boyutlarda olaylar meydana gelir. Belgesel, etrafımızda meydana gelen ancak göremediğimiz ve keşfedilmemiş güzellikler hakkında deneysel bir çalışmadır.

Yönetmen: Thomas Flight

17. The Exquisite Corpse Project (2012)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 16 OTiNwXWB

Senaryonun yalnızca ilk beş sayfasını okuduktan sonra her biri bir filmin on beşer dakikasını yazmaya davet edilen beş yazar hakkında türünün ilk örneği bir komedidir.

Yönetmen: Ben Popik

Oyuncular: Caleb Bark, Megan Raye Manzi, Julia Frey

18. City Hall (2020)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 17 pNduNEaO

Belgesel, ırk adaleti, barınma, iklim eylemi ve daha fazlasını kapsayan Boston şehir yönetimine bir bakış açısı sunuyor. Wiseman’ın belgesellerinde standart bir anlatı akışı, anlatım veya röportajlar yoktur, günlük örgütsel yaşamın gözlemlenmesi söz konusudur. Bu belgesel de Boston şehir yönetiminin 2018 sonbaharında ve 2019 kışındaki faaliyetlerine dayanır.

Yönetmen: Frederick Wiseman

Oyuncular: Marty Walsh

19. Can’t Get You Out of My Head (Mini Dizi 2021)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 18 SHdQK2bv

Mini dizi, aşk, güç, para, imparatorluğun hayaletleri, komplolar, yapay zeka gibi modern dünyanın duygusal tarihi konularını Adam Curtis’in anlatımıyla ele alır.

Anlatıcı: Adam Curtis

20. Close-Up (1990)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 19 pH8e8Pg1

Belgesel, bir aileyi sözde yeni filminde rol almaya ikna etmek için yönetmen Mohsen Makhmalbaf’ı taklit eden bir sinema tutkunu olan Hossain Sabzian’ın gerçek hikayesini anlatıyor.

Yönetmen: Abbas Kiarostami

Oyuncular: Hossain Sabzian, Mohsen Makhmalbaf, Abolfazl Ahankhah

21. I Do Not Know What It Is I Am Like (1986)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 20 gIrX6kYT

Aşkınlık ve kendini tanıma için destansı bir arayış tasavvur ediyor yönetmen Bill Viola ve bu çalışmayı ‘hepimizin içinde taşıdığımız içsel durumların ve hayvan bilinciyle bağlantıların kişisel bir araştırması’ olarak tanımlıyor.

Yönetmen: Bill Viola

22. Talking Heads (1980)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 21 7U5PtsMC

Farklı yaş, meslek ve sosyal statüdeki insanlar iki basit soruyu yanıtlıyor: kimler ve hayattan ne istiyorlar.

Yönetmen: Krzysztof Kieslowski

23. Kino Eye (1924)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 22 R6VqXQuu

Bir Sovyet köyünde yaşamanın zevklerini anlatan bu belgesel, Genç Öncülerin faaliyetlerini konu alıyor. Bu çocuklar sürekli meşguller, duvarlara propaganda afişleri yapıştırıyorlar, el ilanları dağıtıyorlar. Herkesi özel sektör yerine ‘kooperatiften satın almaya’ teşvik ediyorlar, ölçülü olmayı teşvik ediyorlar ve fakir dul kadınlara yardım ediyorlar.

Yönetmen: Dziga Vertov

24. Visual Training (1969)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 23 Of9qJ6e7

Bir erkek ve bir kadının üçüncü bir kişiye çeşitli yiyecekler bulaştırdığı ve onu kirlettiği deneysel bir kısa filmdir.

Yönetmen: Frans Zwartjes

Oyuncular: Trix Zwartjes, Mike, Christian Manders

25. No Data Plan (2019)

hosluk ve kaos bir arada sanatin ve anlatinin harmanlandigi en uygun deneysel belgeseller 24 ITbwG3Nb

Amerika Birleşik Devletleri’nde 20 yılı aşkın bir süredir yasadışı olarak yaşayan Miko Revereza, evi olarak tanıdığı ülkede göçmenlere karşı düşmanlığın bu kritik anında Los Angeles’tan New York’a Amtrak trenine biniyor. Yolculuk cüretkar, belki pervasız ama yine de acil ve gerekli görünüyor.

Yönetmen: Miko Revereza

Siz deneysel belgeseller hakkında ne düşünüyorsunuz ve listedeki bu filmleri izlediniz mi? Yorumlarınızı bekliyorum.

Kaynak: https://onedio.com/haber/guzellik-ve-kaos-bir-arada-sanatin-ve-anlatinin-harmanlandigi-en-iyi-deneysel-belgeseller-1119215

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu