Zelzeleden Sonra Yeni Felaketler Kapıda mı? Uzmanlar Enkaz ve Moloz Yığınının Etrafa Tesirine Karşı Uyardı!
6 Şubat’ta yaşanan deprem felaketlerinin ardından, uzmanlar bu boyuttaki yıkımların geride bırakacağı etkileri de konuşmaya başladı. Geride kalanların acıları ve travmalarının yanında bir de temel ihtiyaçları bulunuyor. Bunun için tüm Türkiye seferber oldu. Yıkımın boyutu çok yüksek olurken, 10 il etkilendi. Peki deprem felaketi sonrasında çevresel faktörler ne olacak?
Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki iki depremle yıkılan 10 il bulunuyor. Şiddetli depremlerin üzerinden 10 gün geçti. Son belirlemelere göre 35 binden fazla can kaybı bulunuyor.
10 ilde yıkıma yol açan depremlerde hasar tespit çalışmaları da devam ediyor. Çalışmalara depremin hissedildiği 3 il daha eklenerek, 33 bin 143 binanın 153 bin 506 bağımsız biriminin ağır hasarlı ve yıkılmış olduğu olduğu tespit edildi.
6 bin 849 binada 46 bin 640 birim orta hasarlı, 59 bin 995 binada 439 bin 647 birim az hasarlı, 108 bin 840 binada 535 bin 490 bağımsız birim de hasarsız olarak belirlendi.
Depremin ardında bıraktığı yıkım için Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Çevre Koruma Teknolojileri Bölümü Öğretim Üyesi Yasin İlemin, yıkımın çevreye oluşturacağı zarara yönelik öngörülerini bir flood’la paylaştı.
‘Büyük bir tehlike bizi bekliyor! Araştırma alanım doğa ve ekoloji olduğu için aktarmam gerekiyor. Yaşanan büyük deprem sonucu devasa bir enkaz ve moloz ortaya çıktı. Bu hafriyatlar uygun bertaraf edilmezse yaşadığımız binlerce kayıptan fazlasını verebiliriz. Nasıl mı?’ şeklinde başladığı paylaşımda, ‘Deprem sonucu yıkılan binalardan ortaya saçılan enkazlarda insan sağlığı ve ekosistem için zararlı pek çok madde bulunuyor. İzolasyon maddelerindeki kimyasallar, zararlı plastik türevleri ve asbest bunların başında geliyor’ dedi.
“Yakında yıkılan binaların yerine yeni bina inşaatlarına başlanacak” diyen uzman şöyle devam etti:
İnşaat öncesi hazırlık aşamasında mevcut hafriyatlar doğal alanlardaki vadi tabanlarına, doğal sulak alanlara ve tarım alanlarına dökülürse bölgede büyük bir tehlike başlayacak. İlk olarak madde çevrimleri (su döngüsü) ile bu zararlı maddeler toprağa ve yeraltı sularına karışacak. Buna bağlı olarak tarım alanlarında yetişen gıdalar insanlar tarafından tüketildikçe uzun vadede başta kanser olmak üzere hastalıklar görülecek.
“Öte yandan bölge tarım cenneti olduğu kadar eşsiz bir biyolojik çeşitliliğe sahip. Doğal alanlara gelişigüzel bırakılacak bu zararlı maddeler ekosistemdeki besin zinciri ile bütün biyolojik çeşitliliği olumsuz etkileyecek.”
Belediyelerin, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının, Tarım ve Orman Bakanlığının, akademisyenlerin, uzmanların ve doğaseverlerin birlikte çalışması çok önemli. Ortaya çıkan enkazın belirlenecek sızdırmasız alanlarda bertaraf edilmesi gerekiyor.
“Bu devasa deprem enkazında geri dönüşüm ile pek çok malzeme (plastik, metal ve cam) tekrar kullanılabilir. “
uzun zamandır bölge insanı ile emek veren değerli arkadaşım Emin Yoğurtçuoğlu bölgeye dikkati çekti. Konuya duyarlılığını hemen gösteren ve harekete geçen bakan yardımcımız Mehmet Emin Birpınar alandaki iletişim eksikliğinden kaynaklı hatayı düzeltti ve gerekli talimatları vererek güzelim kuş cennetinden çöp ve molozlar toplanmaya başlandı.
“Evet depremler binlerce canımızı aldı. Geride kalan insanlarımızın daha güzel bir geleceğe ulaşabilmesi için yapacağımız şey çok basit. Üzerinde yaşadığımız doğayı korumak ve anlamak.”
Prof. Dr. Naci Görür de katıldığı Fatih Altaylı programında deprem felaketinin ardından büyük sorunların arasında enkaz ve molozlara dair çevre felaketini vurgulamıştı.
Görür’ün, Habertürk’te yaptığı açıklamalarda bu ifadeleri de çok dikkat çekmişti:
Bugünkü depremde 4-5 sene önce yapılmış, güya deprem yönetmelikle yapılan binalar çökmüş. Çevreyi kirletmeyeceğiz. Şimdi milyonlarca ton yapı malzemesi molozlar çıktı. Şimdi bunları nasıl bertaraf edeceğimizi düşünelim. Usulüne göre bertaraf etmezsen bunlar sana hastalık olarak geri döner. Şu anda İstanbul’da veya orada çıkan atıkları kamyonlarla taşıyıp, bitiremezsin. Çevreyi depremde heder etmeyeceksin. Depremi çevreyi yok edece şekilde olmasına müsaade etmeyeceksin.
Bilim adamlarının dikkat çektiği felaketlere kulak vermek için belki de vakit hiçbir zaman geç değildir?
Kaynak: https://onedio.com/haber/depremden-sonra-yeni-felaketler-kapida-mi-uzmanlar-enkaz-ve-moloz-yigininin-cevreye-etkisine-karsi-uyardi-1128492
