Promosyon Caiz midir Hocam? Emeklilerin Promosyon Rekabetine Kurumlar da Eklenirken Diyanet Baş Karıştırdı!

Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) verilerine göre, beş emekliden biri İstanbul’da yaşıyor ve İstanbul’un ardından 1 milyon 79 bin emekli Ankara’da, 1 milyon 16 bin emekli İzmir’de, 586 bin emekli Bursa’da ve 400 bin emekli de Antalya’da yaşarken bu iller en fazla emeklinin yaşadığı iller oluyor. Zonguldak’taysa nüfusun yaklaşık yüzde 28’i emeklilerden oluşurken, Türkiye’nin en fazla emekli yoğunluğuna sahip kenti oluyor.

Emeklilerin üçte birinin kirada oturduğu belirtilen verilerde, kira dışında elektrik, doğalgaz ve su giderlerinin yıllık ortalaması ve aylık gıda harcaması gibi ödemelerin emeklinin ödeme gücünü aştığı biliniyor.

Zamlı maaşların ardından bankaların da emekli maaşlarını kendilerinden almaları için başlattığı promosyonlar 5.000 TL taban olma üzere yan ödemelerle 7.500 TL’yi buluyor. Sözleşme süresi, ödeme talimatları, referansla gelen müşteri sayısı gibi değişkenlerle artan promosyonlarda araya Diyanet de girdi.

Bankaların, kamu veya özel sektörde çalışanlara, çalıştığı kurumlar tarafından maaşlarını kendilerinden almayı tercih etmeleri karşılığında vermiş oldukları promosyonlar, işleyiş bakımından faize tam olarak benzememekle birlikte faiz şüphesinden de tümüyle uzak değildir. Bu itibarla, temel ihtiyaçlarını karşılayacak durumda olanların bu parayı kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları yakınları için kullanmamaları; bilakis ihtiyaç sahibi fakirlere vermeleri uygun olur. 

Kaynak: Din İşleri Yüksek Kurulu

Independent Türkçe’den Abdulhakim Günaydın haberine göre, Türkiye Emekliler Derneği Ankara Şube Başkanı Fahri Iravul, asgari ücretin çok altında maaş alan milyonlarca emeklinin asıl ihtiyaç sahibi olduğunu belirtti. Bu bağlamda ‘Promosyonu almayın, ihtiyaç sahibine verin’ gibi bir yaklaşımı doğru bulmadığını belirterek, ‘Diyanet bu fetvayı vermeden önce bir aynaya baksın. Diyanet daha şimdiden bütçesinden bilmem ne kadar para harcamış’ derken, ‘Bu para hayır değil ki. Ayrıca kamu kurumlarındakiler de dahil Diyanet’ten emekli olanlar da alıyor. Bankalar, Diyanet’te çalışan memurlara da veriyor hem de yüklü miktarda veriyor. Kendileri niye o parayı kullanıyor? Madem öyle aldıkları parayı bir hayır kurumuna bağışlasınlar’ diyerek tepki gösterdi.

Türkiye Emekliler Derneği Antalya Şube Başkanı İbrahim Tezcan ise, adil olunması gerektiğini belirterek, Diyanet’in asıl görevinin düzgün Müslüman yetiştirmek ve insanlara eşit davranmak olduğunu savunurken, din üzerinden fakir-fukaraya yapılan algının bırakılması gerektiğini belirtti. Diyanet’in bu duruma karışmaması gerektiğini ve promosyonun emeklilere annelerinin ak sütü gibi helal olduğunu düşündüğünü söyledi ve ekledi: 

3.500 lira maaş alan emekliden daha fakir fukara mı var. İhtiyacı olmasa saatlerce kimse bu sıcakta banka kuyruklarında beklemez.

Emekli müftü İhsan Özkes de haram bir yönün olmadığı düşüncesini belirtirken, promosyonun maaş taşıma karşılığında verildiğini ve dolayısıyla bunun haram olduğunu söylemenin doğru olmayacağını kurumun bir ikramı ya da hediyesi gözüyle bakılması gerektiğini söyledi. 

Emeklilerin paralarını gönül rahatlığıyla tüketebileceğini belirten Özkes, ‘Parayı almam, bunda faiz şüphesi var’ diyen kişiye de saygı duyulması gerektiğini söyledi.

Kendilerini Âlimler ve Medreseler Birliği olarak tanımlayan İttihadul Ulema’dan Molla Muhammed Özer görüşünü Dİyanet’ten yana belirtti. ‘Devlete bağlı resmi kurumlar’ın da arasında olduğu işletmelerde kendilerine de hayır için ulaşıldığına dikkat çeken Özer, banka sistemine giren paranın caiz olmayacağına inandıklarını belirtti.

BankVitrini sitesinin aktardığına göre, eski maaş sözleşmeleri “değişen koşulları” gerekçe gösterilerek kurumlar da ek ödeme yapmayan bankalarla eski sözleşmelerini iptal etmeye başladı. 

İlk hamleyse Batman’dan gelerek, İl Sağlık Müdürlüğü bünyesinde 2021 yılında yapılan anlaşmanın değişen ekonomik şartlar gerekçe gösterilerek değerlendirme toplantısında fesih kararı alındı.