İnekten Aldığımız Süt Yakında Nereden Gelecek? Süt Piyasasında Karışıklık: İşler Bozuldu, İpler Koptu
Türkiye’de tarım ve ekonomi politikalarındaki hatalar nedeniyle zorlukla yürütülen hayvancılık, üreticinin girdi maliyetleriyle ezilmesi de eklenince sürekli darbe alıyor. Son olarak Ulusal Süt Konseyi’nin (USK) yeterli çoğunluğa ulaşılamadığı için toplanamamasının ardından iplerin koptuğu konuşulurken, yem ve diğer girdi fiyatlarında da artışlar üreticileri hayvanlarını satmaya ya da kesmeye zorluyor. Çoğu üretici artık sektördün çıkıyor.
15 Eylül 2022’de olağanüstü toplantı yapılarak çiğ süt tavsiye fiyatları görüşülmüştü. Çiğ sütte 7,50 TL olan referans fiyat aynı kalarak, 20 kuruş destekleme primi de sabit tutulunca üreticiler isyan bayrağını açmıştı.
Bloomberg HT Tarım Editörü İrfan Donat’ın ‘Süt piyasasında ipler koptu’ başlıklı haberine göre süt sektöründeki büyük kriz sonunda USK ile ayyuka çıktı. Konsey toplantı çağrısına, üretici ve kamu temsilcilerinin olumlu karşılık vermemesiyle yeterli sayıya ulaşılamayan toplantı yapılamadı.
USK’nin 30 Eylül 2022 cuma günü yaptığı açıklamada, “Çiğ Süt Tavsiye Fiyatının Değerlendirilmesi” gündemiyle toplanıldığı belirtilerek, planlanan toplantıya da Yönetim Kurulu Üyeleri’nin davet edildiği söylendi.
Konseyin yönetim kurulunda görevli olan “Üretici Alt Grubu” ve “Kamu Alt Grubu” temsilcilerininse toplantıya katılamamasıyla yeter sayıya ulaşılamadığından Yönetim Kurulu Toplantısının yapılamadığı açıklandı.
Bu gelişme, sektör temsilcilerinin ‘Süt piyasasında ipler koptu. USK devre dışı bırakıldı. Fabrikalar süt bulma ve alma telaşına girdi. Süt savaşları başladı’ şeklinde yorumlanırken, sektör temsilcileri, ülkenin bazı bölgelerinde serbest piyasada çiğ süt fiyatının 10 TL’ye çıktığını, daha da yükselmeye devam ettiğini belirtti.
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru’nun yaptığı açıklamada, aylardır maliyetin çok yüksek olduğuna değinilirken, bu yüzden ineklerin kesime gittiği ve yakında süt bulunmasında sorunların baş göstereceği belirtildi.
Doğru, her ortamda bu sorunları dile getirdiklerini ancak gıda enflasyonunda yükseliş olmaması için çiğ süt fiyatlarının değişmediğini, maliyetin altında satışın devam etmesi halinde yakında fabrikaların süt bulmakta zorlanacağını da söylediklerini ancak dinlenmediklerini açıkladı. Birlik başkanı sözlerine şöyle devam etti:
Sadece Bakanlık tarafından verilen süt primi 15 Mayıs’tan itibaren 50 kuruşa yükseltildi. Ancak bu artış da tek başına üretimin devamı için yetersiz kaldığından kesimler hızlandı. Şu anda süt sanayicisi tedarikte zorlanınca fiyatları arttırarak USK’yı devre dışı bıraktı.
Yem fiyatlarındaki artış sonrası çuvallar altın değerinde!
Sözcü’den Cem Yıldırım’ın aktardığına göre de, 400 lira bir çuval yem fiyatıyla maliyetleri karşılamakta zorlanan hayvan üreticileri çareyi ineklerini kesime göndermekte bulunca CHP İzmir Milletvekili Atila Sertel yem satıcılarıyla görüştü.
Sertel, kendi bölgesinde sektörü takip ettiklerini ve genel anlamda üreticilerin zor bir süreçten geçtiğini vurgularken, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin tarım ve hayvancılığa katkısının büyük olduğunu da vurguladı.
TÜİK’in Tarım Girdi Fiyat Endeksi son olarak yıllık artışında zirveden gerileyerek yüzde 133 oranında gerçekleşmişti.
data.tuik.gov.tr
Alt grupların yıllık değişimlerinde hayvan yemlerinde de yüzde 145’in üzerinde artış dikkat çekmeye etmişti.
data.tuik.gov.tr
Yılbaşından bu yana hayvan yeminde artış yüzde 96,70 olarak neredeyse iki katına çıkarken, çiftlik binaları masrafı son bir yılda yüzde 111,90, bina bakım masraflar yüzde 151,70 arttı. En mütevazı harcamalar içinde kalan veteriner harcamaları da yüzde 33,90 oranında yükseldi.
Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi’nde de durum değişmiyordu
data.tuik.gov.tr
Yıllık bazda artışın en düşük olduğu alt gruplarda, %75,12 ile koyun ve keçi, canlı, bunların işlenmemiş süt ve yapağıları, %77,34 ile yumuşak çekirdekli meyveler ve sert çekirdekli meyveler olurken, en yüksek artış gösteren alt gruplar, %255,52 ile lifli bitkiler, %196,55 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar oldu.
Aynı veride ana tablo zaten ortada👇
data.tuik.gov.tr
İzmir bölgesinde yem satıcılığı yapan bir vatandaş yem fiyatının son 1,5 yılda 120 liralardan 400 liraya çıktığını belirtti.
üreticinin yıllardır emek vererek çoğalttığı hayvan sayısının şimdi bilerek ve isteyerek düşürüldüğünü, ahırların boşaltılmaya çalışıldığını belirtti. Girdi maliyetlerindeki sürekli artışın et, süt, peynir fiyatlarına da yansıyacağını söyleyen vatandaş, devletten akaryakıt, elektrik ve girdi maliyetlerine destek verilmesi ya da bu fiyatların düşürülmesi gerektiğini bildirerek şunları söyledi:
Maliyetler arttıkça hayvan yetiştiricisi zor duruma düşüyor. Birçok üretici buna dayanamadı ve çiftliğini boşalttı. Üretici, hayvanların yeminden kısıyor. Devlet destek versin, yem fabrikaları ucuza üretsin, ucuza satsın. Üretici de yemi ucuza alsın. Böylece et ve süt fiyatları da sürekli artmaz, tüketici de rahatlar.
Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) başkanı Sencer Solakoğlu, yakın dönemde kendi çiftliğinde de kesime gideceğini sosyal medyada açıklamıştı. Bu kez yine kendi Twitter hesabında yakınmaları dikkat çekti.
twitter.com
Lütfen okuyun ve durumumuzu görün…’Ulusal Süt Konseyi başkanı Harun Çallı, süt üreticilerinin maliyet baskılarına ilişkin açıklamalarına itiraz ediyor. Verdiği demeçte ‘Mevcut tavsiye fiyatı yeterli olmayabilir ancak üreticiler de zarar etmez’ dedi.
Solakoğlu, paylaşımlarında süt üreticilerinin maruz kaldığı çifte standart ve baskıya da dikkat çekti.
ve ucuz kredileri çiftçiler için olası bir destek kaynağı olarak gösterdi! Bloomberg’de Taylan Bilgiç beyin haberine göre!!! Bunu söyleyen Harun Çallı USK başkanı. Tavsiye fiyatını belirleyen kurumun başındaki zat. Kendisi patron. SEK sütü satın alan patron.
8,70 TL’nin de yeterli olmadığını söyledi.
Yani süt fiyatını belirleyen USK başkanı. Güler misin ağlar mısın! An itibarı ile Güney Marmara süt fiyatı 8,70 oldu ve üretici bu fiyatı yeterli bulmuyor. Ben şahsen SEK ile ticari ilişkimi kestim. Bence üreticilerin SEK ile çalışmaması ve tepkisini koyması gerek.
“USK parçalandı. Fiyat yine sahada belirlenir oldu.”
Alıcı var piyasada. Özellikle son dönemde yine faaliyete giren YÖRSAN süt arıyor ve bu fiyatları vermeye hazır. Arayın konuşun göreceksiniz. Şimdi ne oldu? Dediğimiz oldu. USK parçalandı. Fiyat yine sahada belirlenir oldu. Kim kaybetti?
“Yapmayın dedik yalvardık ama dinlemediler. Piyasada süt darlığı var! Kimse zararına ürün vermesin, vermek zorunda değil.”
Tüm sektör, tüketiciler ve en önemlisi devlet elindeki kontrolü kaybetti. Yapmayın dedik yalvardık ama dinlemediler. Bu ülkenin üreticisine verdikleri zararın telafi edilmesi uzun zaman alır. PİYASADA SÜT DARLIĞI VAR! KİMSE ZARARINA ÜRÜN VERMESİN, VERMEK ZORUNDA DEĞİL.
“Birleşin ve pazarlık yapın” dedi.
BİRLEŞİN VE PAZARLIK YAPIN ve bence sektörü baltalayan insanlara sütünüzü satmayın. Onlar gitsin nerden bulursa bulsunlar sütlerini.
Solakoğlu daha önce de seslerini duyuramadıklarını belirtmiş bu sürecin sonuçlarının yüksek et, süt, peynir gibi fiyatlarla halkın yaşayacağını yazmıştı. Ne dersiniz enflasyondan vazgeçtik, artık et, süt fiyatlarındaki sorunu nasıl aşacağız?
Kaynak: https://onedio.com/haber/sut-1097757
