Enflasyon Hesaplamasında Aritmetik Devre Dışı: Pekala Fiyatlarda İstikrar Nasıl Sağlanır?
Bugün açıklanan enflasyon sayılarında tartışma bitmiyor. Esasen uzun müddettir TÜİK etrafında dönen tartışmalar ağır olurken, bugün birtakım sayılarla yapılan sorgulamalar alım gücü düşen toplumda enflasyonun daha uzun mühlet gündemden düşmeyecek üzere göründüğünü gerçeğini yüzümüze vurdu.
Yapılan bir paylaşımda eserlerin son bir yıldaki fiyat artışlarının ortalaması yüzde 200’ün üzerinde olurken, TÜİK’in açıkladığı enflasyon tekrar tartışma konusu oldu
TÜİK’in dataları kolay aritmetik hesaplama ile bulmadığını biliyoruz lakin aritmetik bize en azından yaklaşık bir oran sunsa da enflasyon bu eserlere hiç yaklaşamıyor.
Tabi bu karşılaştırmaya gelen yorumlar da gayreti????
Bu artışların bozulan fiyat istikrarı ile alakasını da Mahfi Eğilmez faiz, kur ve fiyat üzerinden “tahterevalli” teoremi ile açıklıyor. Doğal teoremin ismi bu değil ancak bakalım istikrar nasıl bozuluyor?????
www.mahfiegilmez.com
Dolarizasyon tesirindeki bir iktisatta piyasalarda dengeyi sağlayan üç öge vardır: Mal piyasaları için fiyat, para ve sermaye piyasaları için faiz ve döviz piyasası için kur. Bu üçlü bir tahterevalli üzerinde üzere düşünülebilir. Ülkü istikrar halinde faiz bir uçta, fiyat bir uçta ve kur da tam ortadadır. Bu durumda tahterevalli istikrardadır.
Piyasalar bu durumda dengedeyken merkez bankasının faizi indirmeye karar verdiğini düşünelim.
www.mahfiegilmez.com
Bu durumda tahterevallide faizin bulunduğu kısım aşağı inecek, kur, fiyatın yerini alacak, fiyat da üst gidecek ve para hem iç hem de dış kıymetini kaybedecektir (enflasyon ve dış bedel kaybı.)
Enflasyonun sıkıcı tesirlerinden kurtulmak için bu defa faiz artırmaya karar verildiğini ve merkez bankası faizi aracılığıyla piyasa faizlerinin artırıldığını varsayalım.
www.mahfiegilmez.com
Bu durumda kur yeniden fiyatın yerini alacak fiyat da onunla birlikte aşağı gidecektir.
Bu operasyon sadece kısa vade için geçerlidir, mühlet kazandırır.
www.mahfiegilmez.com
Bunun akabinde ülke riskini artıran ve çözülmesi ülkeye ziyan vermeyecek olan risklerin azaltılmasına girişilirse istikrar tekrar şu hale dönüşecektir:Durumun en kolay biçimde özeti budur.
Kaynak: https://onedio.com/haber/enflasyon-hesaplamasinda-aritmetik-devre-disi-peki-fiyatlarda-denge-nasil-saglanir-1065576
