Demirtaş Cumhurbaşkanı Adayı Olabilir mi?

Cumhurbaşkanlığı seçimine ait anketler ve tartışmalarda ismi geçen Selahattin Demirtaş’ın aday olup olamayacağı tartışılırken, avukatı Mahsuni Karaman ‘Siyasi yasaklı’ hatırlatması yaptı.

Cumhurbaşkanlığı seçiminde Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı’nın yanı sıra HDP’nin de aday çıkarıp çıkarmayacağı tartışılırken, bu bahiste gözler Edirne Cezaevi’nde tutulan HDP’nin eski eş genel lideri Selahattin Demirtaş’a çevrildi. Demirtaş bu mevzuda, ‘Ben hala aday adayıyım. Partimiz karar alırsa beni de aday gösterebilir’ bildirisi vermişti.

Serbestiyet’ten Hilal Köylü’nün haberine nazaran, Demirtaş’ın aday olup olamayacağını üç hukukçu kıymetlendirdi.

Demirtaş’ın avukatlarından Mahsuni Karaman, 4 Kasım 2016’dan beri tutuklu olan müvekkiline 2018’de “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 4 yıl 8 aylık mahpus cezası verildiğini ve ‘siyasi yasaklı’ halinin sürdüğünü belirtti.

Mahsuni Karaman, Demirtaş’ın hakkındaki mahpus cezası kararının Nisan 2021’de Yargıtay tarafından onaylanarak katılaştığını hatırlattı. Karaman, Demirtaş’la ilgili tutukluluk ve mahkûmiyet kararlarını “hak ihlali” gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne götürdüklerini, iptalini istediklerini fakat mahkemenin şimdi bu başvuruyu incelemeye almadığını söyledi:

‘Aslında infazın bittiğini görüyoruz. İnfaz edildi lakin infaz edilmesi yetmiyor. Siyasi yasaklı olması sürüyor. Cumhurbaşkanlığı seçimi için önümüzde bir yıl üzere bir mühlet var. Anayasa Mahkemesi, bizim itiraz müracaatımızı incelemeye alır, hak ihlali kararı verirse durum değişebilir. Mahkemenin ne yapacağını göreceğiz. Lakin Demirtaş’ın şimdilik hukuken cumhurbaşkanı adayı olma bahtı yok.”

Avukat Turgut Kazan da, “Kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı Demirtaş’ın cumhurbaşkanlığı adaylığına hukuken pürüzdür. Avukatlarının söylediği en doğrusudur ki, Mahsuni Karaman da türel durumu açıkça lisana getiriyor” dedi.

Ceza hukukçusu Prof. Adem Sözüer, “Bir kişi mahpus cezasıyla mahkûm olduğu vakit cumhurbaşkanlığı üzere bir misyona atanamaz, seçilemez. Kamuda bir vazife yapamaz” tabirlerini kullandı.

HDP’nin eski eş genel lideri Demirtaş, kendisi üzere eş genel lider Figen Yüksekdağ’ın da ortalarında bulunduğu bir küme HDP’li hakkında başlatılan “terör soruşturması” kapsamında “suç işlemek emeliyle örgüt kurmak, terör örgütü propagandası yapmak, cürüm işlemeye alenen tahrik” üzere suçlamalarla 4 Kasım 2016’da tutuklandı. Demirtaş, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) “ihlal” kararına rağmen tahliye edilmedi.

Demirtaş’la ilgili yargılamayı yapan Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi, AİHM’den çıkan “hak ihlali” kararı öncesinde, 2 Eylül 2019’da Demirtaş hakkında tahliye kararı verdi lakin Demirtaş tahliye edilmedi. Demirtaş’ın tahliyesine pürüz olarak 4 yıl 8 aylık katılaşmış cezası gösterildi.

Demirtaş’ın avukatlarının başvurusu üzerine 4 yıl 8 aylık ceza, ana davadan tutuklu kaldığı mühletten mahsup edildi. Avukat Karaman “Bu kararla Demirtaş’ın tahliyesinin önünde pürüz kalmadı fakat Demirtaş hakkında bir de ikinci defa tutuklama kararı verildi. Kararlar büsbütün siyasi” dedi. 

Demirtaş hakkındaki ikinci tutuklama kararı Eylül 2019’da Kobani soruşturması kapmasında alındı. AİHM kararını uygulamayan Türkiye’ye 17 Eylül 2021’de Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nden “Demirtaş’ı hür bırakın” daveti geldi lakin Türkiye bu davete da karşılık vermedi.