Merkez’e Nazaran Enflasyonun Sorumlusu Besin Oldu: Fiyatlar Kuraklık ve Sarsıntılarla Artacak
Merkez Bankası her ay olduğu gibi, TÜİK enflasyon verisinin ardından Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu’nu açıkladı. Cuma günü açıklanan enflasyon verisinde fiyatların yükselişi sürerken, baz etkisiyle yıllık oranın gerilediği görülmüştü. TCMB de fiyatlardaki artışı ‘Gıda fiyatları sebze, kırmızı et ile süt ve süt ürünleri öncülüğünde yüksek bir oranda artmaya devam etmiştir’ şeklinde yorumladı.
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ve dünyada da görülen kuraklık tehlikesiyle gıda fiyatlarında artışın süreceği öngörülüyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Şubat ayında gıda fiyatlarının sebze, kırmızı et ile süt ve süt ürünleri öncülüğünde yüksek bir oranda artmaya devam ettiğini kaydetti.
TCMB, şubat ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nda, “Tüketici fiyatları şubat ayında yüzde 3,15 oranında artmış, yıllık enflasyon 2,50 puan azalışla yüzde 55,18 seviyesine gerilediği” belirtilirken, “yıllık enflasyon enerjide belirgin olmak üzere tüm ana gruplarda düşüş kaydetmiştir” denildi.
Merkez Bankası’nın enflasyon yorumunda, enerji fiyatlarında, kur ve emtia fiyatlarındaki görünüme paralel olarak, son aylardaki ılımlı seyir sürdüğü ifade edilirken, temel mal grubunda aylık artışların yavaşladığı görüldü.
Hizmet sektörleri genel fiyat artışlarının bir önceki aya göre yavaşladığı, yemek, eğitim ve bakım-onarım gibi kalemlerin görece yüksek seyrettiği çıkarımı yapıldı.
Kirada aylık artış oranının bir önceki aya kıyasla “önemli ölçüde” gerilediği görülen raporda, gıda fiyatlarında “sebze, kırmızı et ile süt ve süt ürünleri öncülüğünde yüksek bir oranda artış” belirlendi.
Şubat ayında üretici fiyatlarının aylık artışının enerji fiyatlarındaki ‘belirgin gerileme’ ile zayıfladığı, böylelikle ‘B ve C endekslerinde’ yıllık enflasyonun düştüğü belirlendi. Mevsimsellikten arındırılmış aylık artışın ise ‘önemli ölçüde’ yavaşladığı ve ocak ayı öncesine 2022 seviyelerine gerilediği belirtildi.
Alt grupların tamamında düşüş yaşandığı, mevsimsellikten arındırılmış aylık artışların önceki aylara kıyasla B ve C endekslerinde belirgin şekilde yavaşladığı görüldü.
Merkez Bankası yorumlarına bakıldığında dünyada da büyük bir sorun olma yolunda devam eden kuraklık Türkiye’yi de fazlasıyla etkiliyor. İç dinamiklerde bir de deprem felaketlerinin yaşandığı bölgenin üretiminde tarım sektörü öne çıkıyor.
Kahramanmaraş merkezli 11 ilde etkili olan deprem felaketlerinin ekonomik yaşamda özellikle tarım kapsamında olumsuz etkileri giderek büyüyor. Son yıllarda ciddi şekilde artan hayat pahalılığı ve düşen alım gücüyle, sabit ve dar gelirliyi en çok etkileyene kısım gıda fiyatlarında fahiş artışlar oluyor.
Independent Türkçe’de Ali Kemal Erdem’in aktardığı, ‘Deprem bölgesinden göçün tarımsal üretimi etkilemesi’ ve gıda fiyatlarında artışa yönelik beklentilerde, Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Baki Remzi Suiçmez, depremin tarım alanlarına verdiği zararın boyutlarının henüz tam olarak hesaplanamadığı, ancak bu durumun gıda krizini tetikleyebileceği görüşü dikkat çekti.
Depremin ilk günlerinde, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi, çiftçiler için tedbirler açıkladı. Mazot, gübre desteği, nakdi ödemeler, yem desteği, ihracat yasak ya da kısıtlamaları gibi destekler ne kadar etkili olacak?
Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Baki Remzi Suiçmez, bölgede çok sayıda ziraat mühendisinin hayatını kaybettiğini açıklarken, ayrıca depremin etkilediği bölgede tarımın önemine vurgu yaptı. Suiçmez depremden etkilenen 11 ilde Türkiye’deki toplam hayvan varlığının yüzde 15’inin bulunduğunu hatırlatırken, ‘3,7 milyon hektar tarım arazisi ile 270 bin kayıtlı çiftçi’ olduğunu belirtti. Depremde yıkım olan köylerde tarım araç-gereçlerinin de hasar gördüğü ve can kaybı olan hayvan sayısının da yüksek olduğunu belirtti.
Bölgede tarımla iştigal eden nüfusun yaşlı olduğuna dikkat çekilirken, çadır kadar dayanıklı ahırlara da ihtiyaç olduğunu belirtti. Tam hasarın henüz ölçülememesi ve tedbirlerin de uygulanabilirliğine göre gıda fiyatlarına yansımalar olacağına dikkat çekildi.
Türkiye Çiftçiler Birliği Başkanı Münür Ballı, bölgeden gördüklerini, “köylerdeki yıkım daha fazla” şeklinde açıkladı.
Can kayıpları ve hasarların üretime olumsuz yansıyacağını belirten Ballı, kalanların arazilerde tarım yapmaya devam edeceğini belirtti.
Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) Sencer Solakoğlu, birçok üreticinin hayvanlara bakamayacak durumda olduğunu belirtirken, yem sıkıntısını organize etmeye çalıştıklarını açıkladı. Türkiye genelinde son süreçlerde mevcut olan üretim sıkıntısının depremden de etkileneceğini vurgularken, bunun uzun vadede görülmesinin mümkün olduğunu da ekledi.
ZMO Adana Şube Başkanı Feyzullah Korkut, depremin tarımsal üretimi etkileyeceğini söylerken, ‘ister istemez bir kırsaldan şehirlere doğru bir göç var’ dedi.
Dünyada gıda fiyatları, Türkiye’nin tersine düşüşte ancak kuraklık dikkat çekiyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü, FAO Gıda Fiyat Endeksi art arda 11‘inci ayda da düştü.
FAO Gıda Fiyat Endeksi Şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 0,6’lık bir düşüş yaşarken, Mart 2022’de ulaştığı zirve noktasına kıyasla yüzde 18,7 oranında azaldı. Düşüş, bitkisel yağlar ve süt ürünlerinde görülürken, şeker fiyatlarındaki keskin artış dengelendi.
Kuraklık, çatışmalar ve yüksek fiyatlar, makroekonomik çıkmazlarla birlikte birçok ülkede gıda güvensizliğini daha da kötüleştiriyor.
FAO Küresel Bilgi ve Erken Uyarı Sistemi (GIEWS) tarafından her çeyrekte yayınlanan ‘Mahsul Beklentileri ve Gıda Durumu’ raporunda, dünyada 45 ülke gıda için dış yardıma ihtiyaç duyuyor. Burkina Faso, Haiti, Mali, Nijerya, Somali ve Güney Sudan’da nüfusun bir kısmı beşinci seviyede gıda güvensizliği ile mücadele ediyor ya da yakın gelecekte edecek. Raporda dünya genelinde son 40 yılın en büyük kuraklıklarının yaşandığı da belirtiliyor.
Kaynak: https://onedio.com/haber/merkez-e-gore-enflasyonun-sorumlusu-gida-oldu-fiyatlar-kuraklik-ve-depremlerle-artacak-1132290
